ترخیص هوایی چیست؟ راهنمای گام به گام ترخیص هوایی از گمرک

در دنیای پرسرعت تجارت بین‌الملل، هر ساعت تأخیر یعنی ضرر مالی. وقتی کالایی از مسیر هوایی وارد کشور می‌شود، فقط حمل سریع آن اهمیت ندارد؛ بلکه سرعت و دقت در ترخیص هوایی است که تفاوت میان یک واردکننده موفق و یک پرونده پر از دردسر را رقم می‌زند.

ترخیص هوایی در واقع همان عبور قانونی کالا از گمرک فرودگاه است تا بتواند به بازار داخلی برسد. اما این مسیر کوتاه، پر از جزئیات فنی، مقررات گمرکی و مدارکی است که اگر حتی یکی از آن‌ها ناقص باشد، محموله روزها در انبار گمرک معطل می‌ماند.

در این راهنما، گام به گام با شما همراه می‌شوم تا یاد بگیرید ترخیص هوایی دقیقاً چیست، چه مدارکی نیاز دارد، چه مراحلی را باید طی کنید و چگونه می‌توانید در کمترین زمان ممکن کالا را از گمرک تحویل بگیرید؛ به زبانی ساده، کاربردی و بر پایه تجربه واقعی فعالان گمرکی.

ترخیص هوایی چیست؟

ترخیص هوایی در واقع فرآیند قانونی و اجرایی ورود کالا از طریق خطوط هوایی و گمرک فرودگاهی به کشور است. هر کالایی که با هواپیما وارد می‌شود، پیش از عرضه به بازار، باید از فیلتر بررسی و تأیید گمرک عبور کند تا مالک آن بتواند کالا را تحویل بگیرد.

چرا ترخیص هوایی اهمیت دارد؟

در تجارت بین‌الملل، زمان مهم‌ترین سرمایه است. بسیاری از کالاها، از قطعات حساس الکترونیکی گرفته تا داروهای خاص و نمونه‌های فوری فقط با حمل هوایی امکان جابه‌جایی سریع و ایمن دارند. به همین دلیل، ترخیص هوایی برای شرکت‌ها و بازرگانانی که با محدودیت زمانی مواجه‌اند، بهترین گزینه محسوب می‌شود.

افزون بر سرعت، ترخیص هوایی به دلیل دقت بالا در کنترل اسناد و بار، احتمال آسیب یا مفقود شدن کالا را کاهش می‌دهد. در واقع، این روش ترکیبی از سرعت، امنیت و شفافیت اداری است که باعث شده بسیاری از واردکنندگان حرفه‌ای، آن را به عنوان گزینه اصلی ترخیص خود انتخاب کنند.

تفاوت ترخیص هوایی با ترخیص دریایی و زمینی

اگر در حوزه بازرگانی بین‌الملل فعال باشید، حتماً می‌دانید که انتخاب روش حمل و ترخیص کالا می‌تواند تفاوت بزرگی در هزینه، زمان و حتی موفقیت معامله شما ایجاد کند. ترخیص هوایی در مقایسه با ترخیص دریایی و زمینی، مسیر کاملاً متفاوتی دارد.

سرعت و زمان تحویل

اصلی‌ترین تفاوت در سرعت انجام کار است. در حمل هوایی، کالا معمولاً طی چند ساعت تا چند روز به مقصد می‌رسد، در حالی که مسیرهای دریایی ممکن است هفته‌ها طول بکشند. همین تفاوت زمانی باعث می‌شود بسیاری از شرکت‌های بین‌المللی برای کالاهای حساس، قطعات الکترونیکی یا نمونه‌های فوری، ترخیص هوایی را انتخاب کنند.

هزینه و محدودیت‌ها

در مقابل، هزینه ترخیص هوایی بالاتر است؛ چراکه هم نرخ حمل هوایی بیشتر است و هم هزینه خدمات گمرکی فرودگاهی. از طرفی، محدودیت وزن و حجم در پروازها، امکان حمل کالاهای سنگین یا حجیم را کاهش می‌دهد. در نتیجه، این روش بیشتر برای کالاهای کم‌وزن، با ارزش بالا و زمان‌محور مناسب است.

تفاوت در فرایند اداری و مقررات

از منظر مقررات، ترخیص دریایی معمولاً شامل تشریفات گسترده‌تر بندری، اسناد حمل دریایی و کنترل کانتینرهاست. اما در ترخیص هوایی، اسناد ساده‌تر بوده و ارزیابی کالاها اغلب سریع‌تر انجام می‌شود. البته این سادگی به معنای بی‌دقتی نیست؛ گمرکات هوایی معمولاً به دلیل حساسیت نوع کالا، با دقت بیشتری اسناد و مجوزها را بررسی می‌کنند.

در مجموع، می‌توان گفت ترخیص هوایی انتخابی استراتژیک برای تاجری که زمان برایش از هزینه مهم‌تر است، در حالی‌که مسیرهای دریایی و زمینی برای واردات حجیم و مقرون‌به‌صرفه‌تر کاربرد دارند.

مزایا و معایب ترخیص هوایی

ترخیص هوایی برای بسیاری از تاجران، به‌ویژه کسانی که زمان برایشان حیاتی است، بهترین روش ترخیص کالای گمرکی محسوب می‌شود. با این حال، همان‌طور که هر مسیر تجاری مزایا و محدودیت‌های خاص خود را دارد، ترخیص هوایی نیز نقاط قوت و ضعف ویژه‌ای دارد که شناخت آن‌ها پیش از انتخاب مسیر حمل، اهمیت زیادی دارد.

مزایای ترخیص هوایی

مهم‌ترین ویژگی این روش، سرعت بی‌رقیب آن در جابه‌جایی و ترخیص کالا است. معمولاً بین زمان ارسال تا تحویل نهایی، تنها چند روز فاصله است. این مزیت باعث می‌شود واردکنندگان بتوانند چرخه تأمین خود را سریع‌تر تکمیل کرده و از نوسانات بازار در امان بمانند.

همچنین، حمل هوایی به‌دلیل نظارت دقیق و فرآیندهای امنیتی سخت‌گیرانه، خطر آسیب، مفقودی یا سرقت کالا را به حداقل می‌رساند. این روش به‌خصوص برای کالاهای ارزش‌مند، حساس یا فاسدشدنی مانند دارو، تجهیزات پزشکی یا قطعات الکترونیکی، گزینه‌ای ایده‌آل است.

مزایای اصلی ترخیص هوایی:

• تحویل سریع و قابل پیش‌بینی

• کاهش احتمال آسیب، سرقت یا مفقودی کالا

• مناسب برای کالاهای حساس و فاسدشدنی

• فرآیند اداری ساده‌تر نسبت به مسیرهای دریایی

• دقت و شفافیت بالاتر در کنترل اسناد و محموله‌ها

معایب ترخیص هوایی

در مقابل، ترخیص هوایی به دلیل هزینه بالای حمل و انبارداری فرودگاهی برای همه نوع کالا صرفه اقتصادی ندارد. این روش معمولاً زمانی توصیه می‌شود که ارزش کالا یا فوریت زمانی، هزینه اضافی را توجیه کند.

از طرف دیگر، محدودیت وزن و ابعاد در پروازها باعث می‌شود نتوان کالاهای بزرگ، حجیم یا سنگین را از این مسیر ترخیص کرد. همچنین، در فرآیند ترخیص هوایی کوچک‌ترین اشتباه در اسناد، مثل مغایرت در بارنامه یا اظهارنامه گمرکی، می‌تواند کل عملیات را به تأخیر بیندازد.

معایب اصلی ترخیص هوایی:

• هزینه بالا نسبت به سایر روش‌های ترخیص

• محدودیت وزن، حجم و نوع کالا

• نیاز به دقت بسیار زیاد در تنظیم مدارک

• ظرفیت محدود پروازها و احتمال تأخیر در زمان پیک حمل

در مجموع، ترخیص هوایی زمانی بهترین گزینه است که سرعت، امنیت و دقت برای تاجر اهمیت بیشتری از هزینه داشته باشد. اگر کالا ارزش بالایی دارد و زمان برای شما حیاتی است، این روش از نظر بازدهی، برتری قابل‌توجهی نسبت به سایر مسیرها دارد.

نقش بازیگران اصلی در فرایند ترخیص هوایی

در ترخیص هوایی، چند بازیگر کلیدی نقش تعیین‌کننده‌ای در سرعت، دقت و موفقیت فرآیند دارند. هر یک از این افراد یا شرکت‌ها وظایف خاصی دارند که هماهنگی میان آن‌ها، اساس ترخیص موفق را شکل می‌دهد.

فرستنده (Exporter) و گیرنده (Importer)

فرستنده یا صادرکننده، مسئول آماده‌سازی کالا، بسته‌بندی مناسب، و تحویل آن به شرکت حمل‌ونقل هوایی است. از سوی دیگر، گیرنده یا واردکننده، پس از رسیدن کالا به فرودگاه مقصد، موظف است تشریفات گمرکی را آغاز کرده و تسویه نهایی حقوق و عوارض را انجام دهد.
در بسیاری از موارد، هماهنگی دقیق میان این دو، از بروز تأخیر در ترخیص جلوگیری می‌کند و هزینه‌های اضافی مانند دموراژ یا انبارداری را کاهش می‌دهد.

نماینده حمل‌ونقل یا فورواردر (Freight Forwarder)

فورواردر نقش واسطه‌ای حرفه‌ای میان تجار، خطوط هوایی و گمرک را دارد. او تمامی مراحل لجستیکی از رزرو فضای پرواز، صدور بارنامه (Air Waybill) تا هماهنگی با گمرک و انبار فرودگاهی را مدیریت می‌کند.
تجربه و اعتبار فورواردر، تأثیر مستقیمی بر سرعت ترخیص دارد؛ چرا که او با رویه‌های گمرکی کشور مقصد و نکات فنی بسته‌بندی و مستندسازی هوایی کاملاً آشناست.

ترخیص‌کار هوایی (Air Customs Broker) کیست؟ و نقش کلیدی او

ترخیص‌کار هوایی، متخصصی است که مجوز رسمی فعالیت از گمرک دارد و دانش او ترکیبی از قوانین تجارت بین‌الملل، مقررات گمرکی و فرآیندهای حمل هوایی است. نقش او به‌ویژه برای واردکنندگانی که تجربه کافی در امور گمرکی ندارند، حیاتی است.

وظایف اصلی ترخیص‌کار هوایی شامل موارد زیر است:

• بررسی و تکمیل اسناد حمل، فاکتورها و پکینگ لیست

• تنظیم اظهارنامه گمرکی و ثبت در سامانه EPL

• هماهنگی با کارشناسان گمرک جهت ارزیابی کالا

• محاسبه دقیق حقوق ورودی و پیگیری پرداخت عوارض

• دفاع از حقوق واردکننده در برابر اختلافات یا مغایرت‌های احتمالی

با همکاری یک ترخیص‌کار معتبر و باتجربه، نه‌تنها فرآیند ترخیص سریع‌تر پیش می‌رود، بلکه ریسک جرایم، تأخیرها و هزینه‌های پیش‌بینی‌نشده نیز کاهش می‌یابد.

مدارک و اسناد مورد نیاز در ترخیص هوایی

فرآیند ترخیص هوایی، بدون اسناد کامل و دقیق، عملاً غیرممکن است. هر مدرک، نقش کلیدی در اثبات مالکیت کالا، شناسایی منشاء، تعیین تعرفه گمرکی و تسهیل ورود آن به کشور دارد. در واقع، دقت در آماده‌سازی و صحت اطلاعات اسناد، مهم‌ترین عامل در جلوگیری از تأخیر یا جریمه‌های گمرکی است.

در ادامه مهم‌ترین مدارک مورد نیاز برای ترخیص هوایی را معرفی می‌کنیم:

۱. بارنامه هوایی (Air Waybill – AWB)

بارنامه هوایی، سند اصلی حمل در روش هوایی است که توسط شرکت هواپیمایی یا فورواردر صادر می‌شود. این سند شامل اطلاعات مهمی نظیر فرستنده، گیرنده، نوع کالا، وزن، تعداد بسته‌ها و شماره پرواز است.
بارنامه علاوه بر اثبات مالکیت، مبنای ردیابی محموله در طول مسیر پرواز نیز محسوب می‌شود. در صورت وجود مغایرت، گمرک ابتدا به بارنامه استناد می‌کند.

۲. فاکتور تجاری (Commercial Invoice)

فاکتور تجاری، سندی رسمی است که توسط فروشنده صادر می‌شود و جزئیات دقیق ارزش کالا، شرایط پرداخت، ارز مبادله و مشخصات خریدار و فروشنده را نشان می‌دهد.
گمرک با استناد به این سند، ارزش گمرکی و میزان حقوق ورودی را محاسبه می‌کند؛ بنابراین هرگونه اشتباه در آن، می‌تواند منجر به تأخیر یا حتی ضبط کالا شود.

۳. لیست بسته‌بندی (Packing List)

لیست بسته‌بندی شامل تعداد، نوع بسته‌ها، وزن خالص و ناخالص هر بسته، و ابعاد آن‌هاست. این سند برای تطبیق کالای فیزیکی با اظهارنامه و فاکتور تجاری ضروری است.
در حمل هوایی، دقت در وزن و حجم اهمیت بالایی دارد، چراکه هزینه‌های حمل بر اساس آن محاسبه می‌شود.

۴. گواهی مبدأ (Certificate of Origin)

گواهی مبدأ توسط اتاق بازرگانی کشور صادرکننده صادر می‌شود و نشان می‌دهد کالا در کدام کشور تولید یا فرآوری شده است.
این سند نقش مهمی در تعیین تعرفه ترجیحی و بهره‌مندی از معافیت‌های گمرکی دارد. به‌ویژه در مبادلات با کشورهایی که ایران با آن‌ها توافق‌نامه تجاری دارد، ارائه گواهی مبدأ الزامی است.

۵. اظهارنامه گمرکی

اظهارنامه، سندی است که واردکننده یا ترخیص‌کار در سامانه گمرک ثبت می‌کند تا مشخصات کامل کالا (کد تعرفه، وزن، ارزش، کشور مبدأ و مقصد) اعلام شود.
هرگونه مغایرت میان اظهارنامه و سایر اسناد، ممکن است منجر به کنترل فیزیکی کالا یا جریمه گردد.

۶. مجوزهای خاص

برخی کالاها مانند تجهیزات پزشکی، مواد غذایی، دارویی یا کالاهای دارای فناوری خاص، نیازمند مجوز از سازمان‌های تخصصی (مثل وزارت بهداشت، سازمان انرژی اتمی، یا وزارت صمت) هستند.
ارائه این مجوزها پیش‌شرط صدور مجوز ترخیص از گمرک است.

۷. بیمه‌نامه حمل (Insurance Certificate)

در حمل هوایی، بیمه‌نامه تضمین‌کننده جبران خسارت در صورت بروز حادثه، تأخیر یا آسیب به کالا است.
ارائه نسخه بیمه‌نامه معتبر، نه‌تنها اطمینان گمرک را افزایش می‌دهد، بلکه در اختلافات احتمالی بین خریدار و فروشنده نیز مستند حقوقی محسوب می‌شود.

۸. مدارک حمل و نقل داخلی (در صورت نیاز)

اگر کالا از فرودگاه به انبار یا مقصد نهایی در داخل کشور منتقل شود، ارائه مدارک حمل داخلی (مثل قبض انبار یا بارنامه داخلی) ضروری است تا زنجیره حمل و مالکیت کالا به‌طور شفاف مشخص شود.

جدول مدارک و اسناد مورد نیاز در ترخیص هوایی

نام مدرک	توضیح و کاربرد تخصصی	نقش در فرآیند ترخیص
بارنامه هوایی (Air Waybill)	سند اصلی حمل که اطلاعات فرستنده، گیرنده، وزن و شماره پرواز در آن ثبت می‌شود.	اثبات مالکیت کالا و امکان ردیابی محموله در مسیر پرواز
فاکتور تجاری (Commercial Invoice)	مشخص‌کننده ارزش، نوع کالا، شرایط پرداخت و طرفین معامله است.	مبنای محاسبه ارزش گمرکی و حقوق ورودی
لیست بسته‌بندی (Packing List)	شامل تعداد، وزن، ابعاد و نحوه بسته‌بندی اقلام است.	تطبیق فیزیکی کالا با اظهارنامه و کنترل در گمرک
گواهی مبدأ (Certificate of Origin)	سندی از اتاق بازرگانی کشور صادرکننده که کشور تولید را مشخص می‌کند.	تعیین تعرفه ترجیحی و بهره‌مندی از معافیت‌های گمرکی
اظهارنامه گمرکی	فرمی رسمی برای اعلام مشخصات کامل کالا در سامانه گمرک.	آغاز فرآیند ترخیص و تطبیق قانونی کالا
مجوزهای خاص سازمانی	برای کالاهای مشروط (دارویی، بهداشتی، فناورانه و…) الزامی است.	صدور مجوز نهایی ترخیص از سوی گمرک
بیمه‌نامه حمل (Insurance Certificate)	پوشش‌دهنده خسارات احتمالی در مسیر پرواز یا حمل داخلی.	تضمین امنیت و جبران خسارت احتمالی
مدارک حمل داخلی (در صورت نیاز)	شامل قبض انبار و بارنامه داخلی برای انتقال کالا از فرودگاه.	تکمیل زنجیره حمل و تحویل نهایی به واردکننده

مراحل گام‌به‌گام ترخیص هوایی از گمرک

ترخیص هوایی از گمرک، فرآیندی چندمرحله‌ای است که نیاز به دقت، هماهنگی و دانش فنی بالا دارد. اگرچه سرعت این روش نسبت به ترخیص دریایی بسیار بیشتر است، اما هر مرحله آن نیازمند اسناد کامل، رعایت مقررات گمرکی و پیگیری دقیق توسط ترخیص‌کار حرفه‌ای است.
در ادامه، مراحل اصلی ترخیص هوایی را از لحظه ارسال کالا تا تحویل نهایی بررسی می‌کنیم 👇

۱. آماده‌سازی و ارسال کالا به فرودگاه مبدأ

اولین گام در ترخیص هوایی، آماده‌سازی محموله در کشور صادرکننده است.
فروشنده یا صادرکننده باید کالا را با بسته‌بندی استاندارد (مخصوص حمل هوایی) به انبار باربری فرودگاه تحویل دهد. در این مرحله، اسناد اولیه شامل فاکتور، لیست بسته‌بندی و بارنامه موقت تهیه می‌شود.
کالا پس از بازرسی امنیتی و صدور بارنامه هوایی (AWB) آماده پرواز به مقصد می‌شود. هرگونه خطا در وزن یا اطلاعات بارنامه، ممکن است در مقصد دردسرساز شود.

۲. ورود کالا به فرودگاه مقصد و ارائه اسناد

پس از رسیدن پرواز به کشور مقصد (مثلاً فرودگاه امام خمینی (ره))، محموله به ترمینال بار گمرک فرودگاه منتقل می‌شود.
در این مرحله، شرکت هواپیمایی یا فورواردر موظف است نسخه‌های رسمی اسناد (AWB، فاکتور، لیست بسته‌بندی و گواهی مبدأ) را به گمرک ارائه دهد.
کالا تا زمان تکمیل فرآیند ترخیص، در انبار گمرک نگهداری می‌شود. هر روز تأخیر در ارائه اسناد، هزینه انبارداری را افزایش می‌دهد.

۳. تنظیم اظهارنامه گمرکی و ارزیابی کالا

واردکننده یا ترخیص‌کار، باید اطلاعات کالا را در سامانه EPL گمرک ایران ثبت کند و اظهارنامه رسمی ارائه دهد.
در اظهارنامه، جزئیاتی نظیر نوع کالا، ارزش CIF، وزن خالص و ناخالص، کد تعرفه (HS Code) و کشور مبدأ ذکر می‌شود.
گمرک براساس این اطلاعات، کالا را از نظر ارزش، تعرفه، و تطابق با اسناد بررسی می‌کند. در صورت وجود مغایرت، کالا وارد مسیر زرد یا قرمز می‌شود و نیاز به بررسی بیشتر دارد.

۴. پرداخت حقوق، عوارض و هزینه‌های جانبی

پس از تأیید ارزیابی، سامانه گمرک مبلغ نهایی حقوق گمرکی، مالیات بر ارزش افزوده و عوارض ترخیص را محاسبه می‌کند.
واردکننده موظف است این مبالغ را از طریق درگاه‌های بانکی گمرک پرداخت کند.
علاوه بر آن، ممکن است هزینه‌های جانبی مانند انبارداری، خدمات ترمینال، بیمه یا تخلیه بار نیز محاسبه و پرداخت شود.
پس از پرداخت کامل، قبض ترخیص صادر می‌گردد.

۵. بازرسی فیزیکی (در صورت نیاز) و ترخیص نهایی

در برخی موارد، گمرک برای اطمینان از صحت اظهار، دستور بازرسی فیزیکی کالا را صادر می‌کند.
در این مرحله، کارشناس گمرک با حضور نماینده واردکننده، بسته‌ها را بررسی می‌کند تا نوع، وزن و ارزش آن با اظهارنامه مطابقت داشته باشد.
اگر کالا بدون مغایرت تأیید شود، مجوز خروج از گمرک صادر و کالا رسماً ترخیص می‌شود.

۶. تحویل کالا به گیرنده نهایی

پس از صدور مجوز ترخیص، کالا از انبار گمرک خارج و به نماینده حمل داخلی یا گیرنده نهایی تحویل داده می‌شود.
در این مرحله، معمولاً قبض انبار و حواله خروج از سوی گمرک صادر می‌شود.
کالا می‌تواند مستقیماً به کارخانه، انبار تجاری یا مقصد فروش انتقال یابد.
ترخیص‌کار موظف است اسناد نهایی (رسید تحویل و فاکتورهای رسمی هزینه‌ها) را در اختیار واردکننده قرار دهد.

جدول خلاصه مراحل ترخیص هوایی از گمرک

نکات و چالش‌های متداول در ترخیص هوایی

خطاهای رایج در اسناد

اشتباه در مقدار کالا، واحد پول، کد تعرفه گمرکی یا نداشتن امضا و مهر درست می‌تواند باعث توقف در گمرک شود.

تأخیرها و علل آن‌ها

عدم تطابق اسناد، نقص در بارنامه، نوبت‌بندی بالای گمرک، بازرسی‌های تصادفی و مشکلات نرم‌افزاری می‌توانند تأخیر ایجاد کنند.

کالاهای مشروط و ممنوع

کالاهایی مثل دارو، مواد مخدر، برخی مواد شیمیایی، محصولات کشاورزی، اسلحه و مهمات ممکن است شرایط خاص یا ممنوعیت داشته باشند و نیاز به مجوز خاص باشد.

راهکارها برای تسریع ترخیص

• استفاده از ترخیص‌کار متخصص

• تطابق دقیق اسناد

• پیش‌آگاهی از مقررات کشور مقصد

• ارائه اسناد به صورت الکترونیکی

• نظارت بر وضعیت محموله

قوانین و مقررات داخلی ایران در ترخیص هوایی

گمرک فرودگاه امام خمینی و امکانات آن

گمرک فرودگاه امام خمینی یکی از مراکز مهم ترخیص هوایی در ایران است و امکانات انبار، سردخانه و سیستم‌های کنترل الکترونیکی را دارد.

قوانین واردات و صادرات هوایی و کارت بازرگانی

برای واردات کالا توسط افراد یا شرکت‌ها، داشتن کارت بازرگانی فعال لازم است و کالاها باید در گروه کالایی مندرج در کارت باشند. 
همچنین باید قوانین مربوط به حمل هوایی، بسته‌بندی، ایمنی و مقررات بین‌المللی رعایت شود.

نتیجه‌گیری

ترخیص هوایی مسیر قدرتمندی است برای واردات سریع و ایمن کالا، اما اگر مدارک ناقص باشند یا مراحل به درستی طی نشود، می‌تواند دردسرساز شود. با توجه به اهمیت زمان در تجارت، داشتن یک ترخیص‌کار خبره، دقت در اسناد و شناخت مقررات داخلی، کلید موفقیت در این مسیر است. اگر همین حالا بخواهید یک محموله هوایی ترخیص کنید، این مقاله می‌تواند نقشه راه شما باشد.

پرسش‌های متداول (FAQ)

۱. ترخیص هوایی چقدر زمان می‌برد؟
بسته به سرعت گمرک، تعداد محموله‌ها و نوع کالا، معمولاً بین چند ساعت تا چند روز ممکن است.

۲. آیا همیشه بازرسی فیزیکی انجام می‌شود؟
خیر. گمرک ممکن است براساس اسناد و سابقه کالا تصمیم بگیرد که بازرسی فیزیکی لازم باشد یا نه.

۳. هزینه‌های ترخیص هوایی شامل چه مواردی است؟
شامل حقوق گمرکی، مالیات، هزینه انبار، هزینه ترمینال و خدمات جانبی است.

۴. آیا برای همه کالاها می‌توان ترخیص هوایی انجام داد؟
بعضی کالاها ممنوع یا مشروط هستند و نیاز به مجوز اضافی دارند.

۵. چه تفاوتی بین ترخیص هوایی و ترخیص دریایی وجود دارد؟
اصلی‌ترین تفاوت در سرعت، هزینه و محدودیت وزن و ابعاد است.